Obowiązki opakowaniowe producenta. Zobacz, co trzeba wiedzieć.

Producent, a obowiązki opakowaniowe – co musi wiedzieć każdy przedsiębiorca?

Każdy przedsiębiorca, który wprowadza na rynek krajowy produkty w opakowaniach, staje się – często nieświadomie – uczestnikiem systemu gospodarki odpadami. Nie ma przy tym znaczenia, czy mówimy o wielkiej korporacji, czy o lokalnym producencie mebli. Wspólnym mianownikiem są opakowania – kartony, folie, styropian, a nawet drewniane skrzynie czy plastikowe elementy ochronne, w które przedsiębiorca pakuje swoje produkty, zanim trafią one do klienta.

Przyjrzyjmy się temu na przykładzie producenta mebli. Załóżmy, że firma z Mazowsza produkuje stoły i krzesła, które sprzedaje zarówno na rynek krajowy, jak i do sieci handlowych w całej Polsce. Każdy stół trafia do klienta końcowego w kartonie, zabezpieczony dodatkowo folią stretch i styropianem. Te materiały – choć niepozorne – są kluczowe, bo to właśnie one generują obowiązki środowiskowe.

1. Opłata produktowa – za co właściwie płaci producent?

Podstawowym obowiązkiem przedsiębiorcy jest zapewnienie odpowiedniego poziomu recyklingu odpadów opakowaniowych. W praktyce oznacza to, że producent mebli musi zadbać, aby kartony, folie czy inne opakowania, które wprowadza na rynek wraz ze swoimi wyrobami, zostały później poddane recyklingowi.

Jeżeli nie wywiąże się z tego obowiązku (np. nie podpisze umowy z organizacją odzysku albo nie osiągnie wymaganych poziomów recyklingu), wówczas płaci tzw. opłatę produktową. Jest to swoista „kara finansowa” za brak zapewnienia recyklingu w wymaganych masach. Opłata ta trafia do urzędu marszałkowskiego i ma rekompensować negatywny wpływ na środowisko.

Dla producenta mebli oznacza to, że każda folia czy karton, w którym wysyła swoje produkty, wiąże się z realnym kosztem, jeśli nie zostanie prawidłowo rozliczony.

2. Publiczne kampanie edukacyjne – inwestycja w świadomość społeczną

Obowiązki producenta nie kończą się jednak na finansach. Każdy przedsiębiorca wprowadzający opakowania ma również obowiązek prowadzenia lub finansowania publicznych kampanii edukacyjnych.

Na czym to polega? Producent mebli powinien prowadzić akcje uświadamiające, jak prawidłowo postępować z odpadami opakowaniowymi, np. powstającymi w wyniku prowadzonej przez niego działalności. W sytuacji, kiedy nie prowadzi tego typu działań, może wnieść stosowną opłatę na konto Urzędu Marszałkowskiego – jej wysokość to min. 2% wartości netto opakowań, które wprowadził do obrotu w poprzednim roku kalendarzowym. Najlepszym rozwiązaniem jest jednak zlecenie prowadzenia tych działań do organizacji odzysku, która na mocy podpisywanej z przedsiębiorcą umowy na przejęcie obowiązków opakowaniowych, będzie prowadziła działania edukacyjne – np. kampanie informacyjne w mediach, materiały edukacyjne dla szkół, czy kampanie w internecie.

Cel publicznych kampanii edukacyjnych jest jeden: zwiększanie świadomości konsumentów w zakresie prawidłowego postępowania z odpadami. Dzięki temu klienci producenta mebli nie tylko kupują nowy stół w kartonie, ale też wiedzą, jak odpowiednio zutylizować opakowanie, w którym produkt do nich trafił.

3. Sprawozdawczość w BDO – obowiązek, którego nie można zaniedbać

Ostatnim, ale niezwykle istotnym elementem jest sprawozdawczość w systemie BDO (Baza danych o produktach i opakowaniach oraz o gospodarce odpadami).

Producent mebli musi co roku – do 15 marca – złożyć w BDO szczegółowe sprawozdanie, w którym wskaże, m.in.:

• jakie masy opakowań wprowadził na rynek,
• jakie rodzaje materiałów opakowaniowych wprowadzał (np. karton, folia, styropian itp.),
• w jaki sposób zapewnił wymagane poziomy recyklingu.

To sprawozdanie stanowi podstawę do weryfikacji, czy przedsiębiorca prawidłowo wywiązał się ze swoich obowiązków środowiskowych. Brak złożenia sprawozdania lub podanie w nim nieprawdziwych danych grozi dotkliwymi karami finansowymi.

Organizacja odzysku – wsparcie w codziennych obowiązkach

Wielu przedsiębiorców, w tym producenci mebli, biżuterii, czy nawet artykułów spożywczych, decyduje się na przekazanie swoich obowiązków opakowaniowych do organizacji odzysku. To rozwiązanie pozwala zaoszczędzić czas i uniknąć ryzyka błędów. Organizacja odzysku przejmuje na siebie odpowiedzialność za osiągnięcie wymaganych poziomów recyklingu, realizację kampanii edukacyjnych oraz część formalności związanych ze sprawozdawczością. Dzięki temu producent może skupić się na swojej działalności – np. projektowaniu i sprzedaży mebli – mając pewność, że kwestie środowiskowe są prowadzone w sposób zgodny z prawem i efektywny kosztowo.

Podsumowanie – dlaczego warto zadbać o obowiązki opakowaniowe?

Na przykładzie producenta mebli doskonale widać, że obowiązki związane z wprowadzaniem produktów w opakowaniach do obrotu w kraju to nie formalność, lecz realny proces obejmujący:

1. finansowe rozliczenie się poprzez opłatę produktową,
2. udział w publicznych kampaniach edukacyjnych,
3. składanie corocznego sprawozdania w BDO.

Dzięki ich realizacji firma działa zgodnie z prawem, unika kar i – co równie ważne – przyczynia się do ochrony środowiska. A to z kolei wzmacnia jej wizerunek w oczach klientów, którzy coraz częściej zwracają uwagę na ekologiczne aspekty działalności biznesowej.